حسابداری مالی
حسابداری مالی (Financial Accounting) چیست؟
حسابداری مالی فرآیند ثبت، خلاصه و گزارش معاملات تجاری است که شرکت‌‌ها از آن برای نشان دادن عملکرد و موقعیت مالی خود به افراد خارج از شرکت از جمله سرمایه‌گذاران، اعتباردهندگان، تامین‌کنندگان و مشتریان استفاده می‌کنند. حسابداری مالی یکی از پرکاربرد‌‌ترین شاخه‌های حسابداری می‌باشد که فعالیت شرکت و گزارشها اعم از فروش، خزانه‌داری و انبار در حسابداری مالی طبقه‌بندی می‌گردد. در واقع حسابداری مالی اشاره به رسیدگی امور مالی است و ضروری‌‌ترین حسابداری در هر واحد اقتصادی حسابداری مالی است سایر انواع حسابداری در کنار حسابداری مالی قرار می‌گیرد. اگر حسابداری مالی نباشد، دسترسی به هیچ کدام از این اطلاعات ممکن نخواهد بود.
حسابدار مالی (Financial Accountant) چه کسی است؟
حسابدار مالی کسی است که بر صورت‌های مالی نظارت دارد و کار ثبت و ساماندهی صورت‌های مالی را انجام می‌دهد و گزارش صحیحی به مدیریت ارائه می‌دهد. به عبارت دیگر به شخصی که به صورت‌های مالی نظارت دارد و کار ثبت و ساماندهی صورت‌های مالی را انجام می‌دهد حسابدار مالی می‌گویند.
وظایف حسابدار مالی به شرح زیر می‌باشد:
- جمع آوری اسناد و مدارک و اطمینان از صحت صدور اسناد
- کنترل دقیق صندوق دار، تنخواه دار و انبار دار
- پیگیری مطالبات و وصول مطالبات شرکت
- تهیه و تنظیم سند لیست حقوق و دستمزد و لیست بیمه تامین اجتماعی و مالیات حقوق و دستمزد
- تهیه تراز حساب‌‌‌ها بصورت روزانه و ماهیانه و ارائه آن مدیریت
- بایگانی و نگهداری اسناد حسابداری در زونکن‌های طبقه بندی شده
- اصلاح و بستن حساب‌‌‌ها در پایان دوره مالی
- ارائه مشاوره به مدیران شرکت برای اخذ بهترین تصمیمات و آینده نگری برای شرکت
نکته: زونکن‌های مهم و اساسی در شرکت عبارتست از:
- زونکن جهت مکاتبات داخلی شرکت
- زونکن جهت نگهداری و بخشنامه‌های دولتی
- زونکن جهت بیمه تامین اجتماعی و مالیات کارکنان شرکت
- زونکن جهت مکاتبات و اوراق مالیاتی
تفاوت بین حسابداری مالی و سایر حسابداری‌ها چیست؟
حسابداری شامل تمام تراکنش‌های مالی یک شرکت می‌شود. بخش حسابداری سیاست‌‌ها و رویه‌هایی را برای هزینه‌‌‌ها، مدیریت دادهها و تولید گزارش‌های مالی تعیین می‌کند.
حسابداری مالی به طور خاص به تهیه این گزارشها می‌پردازد، به این دلیل که آنها بر اساس اطلاعات دقیق هستند و از اصول حسابداری پذیرفته شده عمومی پیروی می‌کنند.
تمایز اصلی بین حسابداری مالی و مدیریتی این است که حسابداری مالی به منظور ارائه اطلاعات به اشخاص خارج از سازمان است. در مقابل، اطلاعات حسابداری مدیریتی برای کمک به مدیران در تصمیم‌گیری در سازمان استفاده می‌شود.
حسابدار مالی چه وظایفی برعهده دارد؟
- تهیه گزارش سود و زیان ماهانه و ترازنامه
- تهیه گزارش مالیاتی و پردازش موجودی
- جمع‌آوری و تجزیه‌وتحلیل دادهها، جهت تهیه تخمین‌های هفتگی و ماهانه
- مشاوره در مورد برآورد بودجه
- تهیه صورت‌های هفتگی جریان نقدی و کنترل مخارج و جریان نقدی
- کمک به تهیه حساب‌های پایان سال و حساب‌های قانونی
- پاسخ به سوالات مالی از طریق جمع‌آوری و تفسیر دادهها
- انجام ممیزی داخلی مانند بررسی دستمزد
- مدیریت و آموزش کارکنان در صورت لزوم
چهار صورت‌های مالی اساسی چیست؟
صورت‌های مالی حسابداری به دو گروه زیر تقسیم می‌گردد.
الف) صورت‌های مالی اساسی
ب) یادداشت‌های توضیحی همراه صورت‌های مالی
از مهم‌ترین صورت‌های مالی اساسی حسابداری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. ترازنامه (بیلان) (balance sheet)
ترازنامه گزارشی از داراییها، بدهیها و حقوق صاحبان سهام یک شرکت در یک زمان مشخص است. در استاندارد‌های جدید حسابداری نام ترازنامه به صورت وضعیت مالی (position statement) تغییر نام داده شده است .
فرمول ثابت ترازنامه:
داراییها = بدهیها + حقوق صاحبان سهام
دارایی به دو نوع دارایی جاری و دارایی غیر جاری (دارایی ثابت) و بدهی به بدهی جاری و بدهی غیر جاری (بدهی ثابت) تقسیم می‌گردد.
داراییها شامل موارد زیر هستند:
- پول نقد
- هزینه‌های پیش پرداخت
- حساب‌های دریافتنی
- اسناد دریافتنی (پول بدهکار به شرکت در مدت 1 سال)
- سرمایه گذاری (از جمله املاک و مستغلات)
- املاک
- ماشین آلات و تجهیزات
- وسایل نقلیه
- دارایی‌های نامشهود (مانند ثبت اختراع)
بدهیها شامل موارد زیر هستند:
- حساب‌های پرداختنی
- وام‌های قابل پرداخت
- یادداشت‌های پرداختنی (پولی که شرکت ظرف یک سال بدهکار است)
- درآمد کسب نشده (محصول یا خدماتی که مشتری برای آن هزینه کرده است، اما شرکت هنوز ارائه نکرده است)
- مالیات معوق
- مالیات‌های جاری
- حقوق و دستمزد (بدهی اما هنوز پرداخت نشده)
- تعهدات گارانتی
- وام مسکن
2. صورت سود و زیان (income statement)
صورت سود و زیان درآمد خالص یک شرکت برای یک دوره زمانی معین است. این صورت کل درآمد یک شرکت منهای کل هزینه‌های آن است. نتیجه فعالیت عملکرد یک شرکت از طریق صورت سود و زیان قابل مشاهده است. طریقه محاسبه سود و زیان در موسسات خدماتی، بازرگانی، تولیدی و پیمانکاری متفاوت است.
صورت سود و زیان در موسسات خدماتی به صورت زیر محاسبه می‌گردد
هزینه‌‌‌ها – درآمدها = سود (زیان) خالص
صورت سود و زیان در موسسات بازرگانی و موسسات صنعتی ( موسسات تولیدی ) به صورت زیر محاسبه می‌گردد
هزینه عملیاتی – بهای تمام شده کالای فروش رفته – فروش خالص = سود (زیان) خالص
صورت سود و زیان در موسسات پیمانکاری شبیه به موسسات خدماتی است و به صورت زیر محاسبه می‌گردد
هزینه‌های دوره جاری پیمان – درآمد دوره جاری پیمان = سود ( زیان ) ناخالص دوره جاری پیمان
3. صورت جریان وجوه نقد (statement of cash flows)
گزارشی است که اطلاعات درباره دریافتی و پرداختی‌های نقدی شرکت در طول دوره مالی، توانایی برآورد نقدینگی شرکت و توانایی ایفای تعهدات به مدیران را ارائه می‌دهد . در واقع گردش نقدینگی شرکت در طول یکسال به وسیله صورت جریان وجوه نقد اندازه گیری می‌شود .
4. صورت سود و زیان جامع (comprehensive income statement)
گزارشی است که تغییرات ایجاد شده در حقوق صاحبان سهام را به نمایش می‌گذارد و این نغییرات می‌تواند بصورت افزایشی یا کاهشی باشد .
در صورت سود و زیان جامع، سود و زیان عادی در ردیف اول گزارش درج می‌شود و پس از آن درآمد و هزینه‌های شناسایی شده در حقوق صاحبان سهام مانند سود و زیان تحقق نیافته به سود و زیان اضافه یا کسر خواهد شد .
ب) یادداشت‌های توضیحی همراه با صورت‌های مالی
بخشی از مجموعه صورت‌های مالی اساسی است که هر یک از اقلام ذکر شده در صورت‌های مالی اساسی را تشریح نموده و باید به یادداشت‌های توضیحی مربوطه عطف داده شود.
در واقع اطلاعات تکمیلی درباره حساب‌های مندرج اعم از روش محاسبه استهلاک، جدول دارایی ثابت و … در یادداشت‌های توضیحی خواهد آمد.
چرا حسابداری مالی مهم است؟
حسابداری مالی طبق قانون الزامی است. صورت‌هایی مانند ترازنامه، صورت سود و زیان و صورت جریان وجوه نقد برای شرکت‌های ثبت شده از نظر قانونی الزامی است. این اظهارات معمولاً در گزارش سالانه یک شرکت گنجانده می‌شود. صورت‌های حسابداری مالی جهت شفافیت، انطباق با قوانین و تصمیم گیری بر مبنای داده برای ذی‌نفعان منتشر می‌شود. وام دهندگان، سرمایه گذاران و سهامداران تنها برخی از اشخاص ثالثی هستند که از داده‌های مالی برای تعیین سلامت مالی یک کسب‌وکار استفاده می‌کنند. این افراد از اطلاعات فوق برای تصمیم گیری در مورد میزان سرمایه گذاری یا وام استفاده می‌کنند.
اهداف و اهمیت حسابداری مالی به شرح زیر می‌باشد:
- دریافت صورت‌های مالی: صورت‌های مالی که شامل صورت سود و زیان، ترازنامه و سود و زیان جامع می‌باشد بایستی هر دوره یک ماه، سه ماه، شش ماه یا یکسال آماده و تحویل مدیریت مجموعه گردد.
- بررسی گزارشات: این کار توسط مدیریت و برای ارزیابی عملکرد شرکت انجام می‌گیرد.
- تعیین چشم انداز آینده شرکت
- آگاهی از درآمد و هزینه و وضعیت مالی شرکت
بطور خلاصه هدف حسابداری مالی این است که اطلاعات مربوط به یک سازمان را گردآوری و برای افراد خارج سازمان ارائه کند.
دیدگاهتان را بنویسید